CIEKAWOSTKI: Gitara elektryczna w historii cz. III

Fender Stratocaster - najbardziej popularna gitara na świecie została powołana do życia w 1954 roku. Zaprojektowany przez Leo Fendera, Georga Fullertona oraz Freddiego Tavaresa instrument był bezpośrednią odpowiedzią na sukces Gibsona.

Początkowo korpus gitary typu Stratocaster produkowano z jesionu, a sam instrument dostępny był jedynie w kolorze przypalanym (Sunburst). Gryf natomiast wykonano z jednoczęściowego klonu, na który nabijano 21 progów. Od roku 1956 rozpoczęto produkcję Stratów z olchowym korpusem, a od roku 1960 za dopłatą równą 5% wartości można było wybrać kolor swojego instrumentu z szerokiej palety barw. Swoją nazwę Stratocaster zawdzięcza Donowi Randallowi, partnerowi biznesowemu Leo Fender'a. Nazwa miała nawiązywać do technologii lotniczej i odzwierciedlać przyszłościowe myślenie oraz nowoczesny design.

Leonidas Fender (10.08.1909 - 21.03.1991) był założycielem Fender Electric Instrument Manufacturing Company

Stratocaster swoją popularność zawdzięcza bardzo jasnemu brzmieniu oraz prostej, opływowej stylistyce. Innowacyjnym rozwiązaniem obecnym w Stratocasterze była plastikowa płytka montowana na korpusie, która znacznie ułatwiała instalowanie elektroniki. Poza gniazdem jack'owym, żaden element elektroniki nie miał kontaktu z drewnem. Co ciekawe, zamierzeniem Leo Fendera było stworzenie gitary dla muzyków country. Jednakże Stratocastery są dziś powszechnie używane we wszystkich znanych stylach muzycznych.

Fender American Vintage '57 Stratocaster (2-Color Sunburst)

Gdy w 1957 roku Buddy Holly pojawił się jako telewizyjny gość w Ed Sullivan Show, dzierżył on właśnie Strata. Tego dnia narodził się pierwszy bohater gitary, a wraz z nim wystrzeliła popularność najnowszego dziecka firmy Fender. Strat stał się znakiem rozpoznawczym Holly'ego, a sam artysta użył gitary w niemalże wszystkich swoich nagraniach z tamtych czasów. Jak wspomniałem wcześniej, Stratocaster miał być gitarą przeznaczoną do grania country. Plotka mówi, że pierwsza taka gitara była stworzona z myślą o gitarzyście country, Billu Carson'ie. Jednak w momencie kiedy Buddy Holly zaprezentował się z instrumentem w telewizji, najnowszy Fender zaczął być rozchwytywany przez muzyków rockowych i bluesowych.

Buddy Holly (07.09.1936 - 03.02.1959) - znak rozpoznawczy pierwszych gitar Fendera

Opływowy kształt korpusu Strata wyewoluował z surowego i klocowatego kształtu Telecastera. Jednak to zmiany odróżniające nowy model od starszego doprowadziły do tak ogromnej popularyzacji tego instrumentu. Podwójne wycięcie, będące pierwszą oczywistą innowacją, (double cutaway) ułatwiło gitarzystom dostęp do wyższych pozycji na gryfie. Generalnie cały instrument miał być dużo bardziej opływowy i wygodny w grze. Drugą przełomową zmianą było dodanie kolejnego przetwornika w środkowej pozycji, który rozszerzył wachlarz brzmieniowy instrumentu. Największym jednak krokiem technologicznym było zamontowanie mostka typu tremolo.

Mostek Tremolo (po lewej) i double cutaway (po prawej) w gitarze Fender American Vintage '65 Stratocaster (Dakota Red)

Lata 60-te przyniosły światu gitarzystę, który zrewolucjonizował pojęcie gry na tym instrumencie, i który bezsprzecznie stał się ambasadorem marki Fender. Jimi Marshall Hendrix wybrał Stratocastera jako narzędzie do zszokowania świata. Jego niezapomniane nagrania jak Voodoo Chile niosły ze sobą nowe, odświeżające brzmienie oraz pokazały światu co można osiągnąć łącząc człowieka ze Stratocasterem. Mniej więcej w tym czasie inni dwaj znakomici gitarzyści sięgnęli właśnie po Fendera. Byli to Eric Clapton, który używał tej gitary na wszystkich nagraniach z Cream oraz Jeff Beck.

Jimi Hendrix (27.11.1942 - 18.09.1970) - jedna z najbardziej znanych postaci muzyki rockowej

Komercyjnie wypuszczenie Stratocastera przez firmę Fender było ogromnym sukcesem. Nie minęło dużo czasu zanim większe koncerny zaczęły zwracać uwagę na gęś znoszącą złote jajka, która przybrała wygląd małej firmy produkującej gitary. W 1965 roku doprowadziło to do wykupu firmy przez korporację CBS za okrągłą sumę 13 milionów dolarów. Dla marki nie wróżyło to nic dobrego. Na kolejne 20 lat firma Fender stanęła w miejscu...