Mikrofon pojemnościowy czy dynamiczny?

Podczas wybierania mikrofonów do zastosowania na scenie i w studiu, spotkacie się z dwoma rodzajami: dynamicznymi i pojemnościowymi. Jest to podstawowy podział, który dalej możemy rozszerzyć o mikrofony USB do podcastu, systemy bezprzewodowe, krawatowe (reporterskie), efektowe, specjalistyczne pomiarowe. 

Mikrofon to podstawowe narzędzie dla każdego muzyka grającego koncerty live, ale także realizatora dźwięku, który za pomocą odpowiedniego doboru może wydobyć charakter wokalu, czy instrumentu. Przyjrzyjmy się zatem obu zasadniczmym rodzajom mikrofonów, ich zaletom i wadom.

na skróty:

• Pojemnościowe / wielkomembranowe
• Dynamiczne - opis i charakterystyka
• Jaki mikrofon będzie najlepszy do wokalu lub instrumentu?
• Sprzęt do podcastu? 

Mikrofony pojemnościowe - do wokalu, a może instrumentu?

Mikrofony pojemnościowe to najpowszechniej spotykane we wszystkich studiach. Posiadają szerokie pasmo przenoszenia i pasmo przenoszenia transjentów. Są głośniejsze, ale także bardziej czułe na głośne dźwięki. Na tym polu sprawdzone w "boju" mikrofony pojemnościowe to m.in.: Oktava MK-012, RODE NT1 oraz AKG C414B.

Mikrofony pojemnościowe są zwykle o wiele droższe od dynamicznych. Wymagają zasilania - zazwyczaj jest to zasilanie phantom 48V, spotykane w wielu stołach mikserskich lub zewnętrznych zasilaczach (spójrzcie na przełącznik "P48" lub "48V" w sekcji channel strip lub z tyłu miksera).

Są używane przeważnie w studiu, ponieważ ich czułość na głośne dźwięki jest większa niż w przypadku mikrofonów dynamicznych. Pomimo tego stosuje się je również na scenie jako mikrofonów centralnych do bębnów, czy do wzmocnienia brzmienia orkiestr lub chórów. Spotykane są dwa rodzaje mikrofonów pojemnościowych: mało-membranowe i wielko-membranowe.

Przykładowe mikrofony pojemnościowe. Od lewej: Rode NT1, AKG C414B i Oktava MK-012.

Mikrofony wielko-membranowe (LDM) - są najczęściej stosowane do studyjnej rejestracji wokali oraz wszystkich instrumentów, w których istnieje potrzeba osiągnięcia "głębii". Mikrofon wielko-membranowy zapewnia nieco cieplejsze brzmienie - istnieje powszechne przekonanie, że większość takich mikrofonów odtwarza niskie tony lepiej niż mikrofony typu SDM (mało-membranowe) lecz to nieprawda. Faktycznie to mikrofony mało-membranowe odtwarzają lepiej niskie częstotliwości - brzmienie jest równomierne łącznie z basami. Przy zastosowaniu mikrofonów pojemnościowych do wokali potrzebny jest filtr ("popfiltr"), gdyż są one tak czułe, że wszystkie spółgłoski wybuchowe (m.in.: "P", "T" oraz "B") powodują zniekształcenia. Warto zatem zaopatrzyć się w odpowiedni filtr, aby uniknąć przesterowanych dźwięków.

Mikrofony mało-membranowe (SDM) - to dobry wybór w sytuacji, gdy potrzebujecie solidnego, szerokiego pasma przenoszenia, doskonałego przenoszenia transjentów. Mikrofony SDM sprawdzają się dobrze do nagrywania koncertów, w szczególności do partii instrumentów smyczkowych.

Mikrofony dynamiczne - podstawowe narzędzie na scenie dla wokalisty

W porównaniu z pojemnościowymi, mikrofony dynamiczne są o wiele bardziej odporne, szczególnie jeśli chodzi o wilgoć i inne czynniki zewnętrzne, co czyni je doskonałymi do zastosowania na scenie. Legendarne już modele takie jak Shure SM57 i Shure SM58, znane są większości muzykom i realizatorom nie tylko ze względu na doskonałą jakość dźwięku, ale również wytrzymałość. Każdy obiekt koncertowy posiada takie mikrofony, często w różnym stanie "wyeksploatowania"; ale wciąż brzmicie tak samo dobrze, jak po wyjęciu z pudełka.

Mikrofony dynamiczne nie wymagają własnego zasilania jak pojemnościowe. Ich jakość brzmienia nie jest jednak aż tak dobra jak w przypadku mikrofonów pojemnościowych. Większość mikrofonów dynamicznych posiada bowiem ograniczone pasmo przenoszenia, co wraz ze zdolnością wytrzymywania dużych poziomów ciśnienia dźwięku sprawia, że doskonale nadają się do wzmacniaczy głośnych gitar, wokali i bębnów. 

Przykładowe mikrofony dynamiczne. Od lewej: Shure SM57, Shure SM58 i Sennheiser E602.

Co wybrać?

W zależności od potrzeb zajmijmy się teraz wyborem odpowiedniego mikrofonu dla siebie. Dodam, że podane w niniejszym artykule marki są przykładowe. Istnieje bowiem szereg innych firm produkujących równie doskonałe mikrofony, które sprawdzają się podczas nagrywania lub koncertu. Najlepszym sędzią jest Wasze ucho oraz - niestety najczęściej - możliwości finansowe.

Nagrywanie wokali w domu

Potrzeba wielko-membranowego mikrofonu pojemnościowego - jeśli posiadacie zasilanie phantom. Jeśli nie, możecie rozważyć mikrofon dynamiczny np. Shure SM7B. Jednak zasadniczo rzadko można osiągnąć brzmienie lepsze niż w przypadku mikrofonu Shure SM58.

Nagrywanie gitary akustycznej

Potrzebujecie dobrego mikrofonu mało-membranowego. Dobrym wyborem są chociażby: Oktava MC012, Marshall MXL 603S lub nieco droższy Neumann KM184.

Nagrywanie wiolonczeli / kontrabasu

Potrzebujecie wielko-membranowego mikrofonu pojemnościowego. Struny rezonują dosyć szybko, dlatego niższe przenoszenie transjentów w mikrofonach wielko-membranowych umożliwia lepsze odwzorowanie niskich tonów w tych instrumentach.

Nagrywanie koncertów LIVE

Potrzebujecie pary mało-membranowych mikrofonów pojemnościowych do nagrywania stereo.

Nagrywanie perkusji 

Tutaj potrzebujecie połączenia mikrofonów dynamicznych i pojemnościowych. Do samych bębnów należy zastosować mikrofony dynamiczne - Shure SM57 lub Sennheiser E602 są doskonałe do kotłów i werbli, AKG D112 i Sennheiser E602 nadają się dobrze do stopy. Jako mikrofony centralne i do talerzy należy użyć membranowych mikrofonów pojemnościowych, ponieważ zapewniają najlepsze pasmo przenoszenia i pasmo przenoszenia transjentów.

A co z mikrofonem do podcastu?

Tym tematem zajmiemy się w kolejnym naszym poradniku, gdyż to temat rzeka. Z grubsza temat ujmując to najczęściej mikrofony tupu USB, które łączymy z naszym komputerem bez użycia kabli audio typu XLR. Sygnał przekazywany jest cyfrowo. Co najważszniejsze w mikrofonach do podcastu to także to, że możemy je połączyć także do naszego telefonu / smartphona. Daje to tysiąckrotnie lepsze rezultaty niż nagrywanie za pomocą wbudowanego w telefon mikrofonu. 

Jakie są zalety dedykowanego mikrofonu:

• umożliwiają rejestrację studyjnej jakości dźwięku
• łączy się je z komputerem za pomocą złącza USB, a w przypadku telefonu mini USB / lighting (iPhone)
• niektóre modele pozwalają na podłączenie słuchawek, dzięki czemu możemy mieć bezpośrednią kontrolę nad emisją naszego głosu, a także przez to sygnał się nie wzbudza
• testowaliśmy także mikrofony USB, w których można zmieniać charakterystykę brzmienia - to cenna funkcja
• wielu producentów udostępnia także aplikacje na telefon / do komputera, w których można dokonywać wiele ciekawych modyfikacji, jak redukcja szumu, częstotliwość, panoramowanie, kompresja, nawet modelowanie wysokością tonu głosu. 

Podcast stał się wyjątkowo popularny w ostatnim czasie. Wielu youtuberów, vlogerów wykorzystuje tego typu mikrofony do rejestracji, wywiadów, a także muzycy realizują na nich zwyczajnie nagrania. Podcast poprzez takie platformy jak Youtube czy Facebook umożliwił darmową komunikację z tysiącami, a nawet milionami odbiorców. W ostatnim czasie widać, że się nagrania podcastowe się mocno profesjonalizują. 

Mamy wielu producentów mikrofonów do podcastu, tak więc już zapraszamy do kolejnego poradnika już wkrótce. 

czytaj także

Poradnik: Najlepsze mikrofony do podcastu

Więcej ciekawych poradników: 

Shure radzi: Jak wyczyścić i zdezynfekować mikrofon?

Specjaliści z firmy Shure otrzymują w ostatnim czasie wiele pytań dotyczących tego, jakie są najlepsze sposoby oczyszczenia i zdezynfekowania oferowanych przez Shure produktów.

PORADNIK: Kupujemy mikrofon do lustrzanki 

Nagrywanie lustrzanką materiału video od dłuższego czasu nie jest już traktowane jako fanaberia w wersji budżetowej. Zwojowawszy środowiska street stylowe, które w DSLR-ach znalazły praktyczne narzędzie wizualnej...

PRZEGLĄD mikrofów do smartfona. 

Mikrofony wbudowane w komórkę, tablet czy kamerę mogą nas zadowolić, o ile mamy wymagania, by coś było słychać. By zapewnić sobie dobrą jakość nagrania, trzeba czegoś więcej...

PORADNIK: Jak pozbyć się echa przy korzystaniu z mikrofonu USB?

Pytanie: Jak wyeliminować echo podczas korzystania z mikrofonu USB? Odpowiedź: Jako dumny posiadacz zupełnie nowego mikrofonu USB, jesteś podekscytowany wszystkimi udogodnieniami, w tym brakiem długich kabli do podłączenia do interfejsu...