PORADNIK: Nagrywanie gitary basowej

Co jest najważniejszym elementem dla solidnej sekcji rytmicznej i podstawowym składnikiem ogólnej ramy kompozycji? Jeśli macie na myśli gitarę basową, nie mylicie się. Nagrywanie basu jest często skomplikowaną sprawą, zwłaszcza z powodu wielu możliwości. Zajmijmy się najłatwiejszym sposobem bezproblemowego uzyskania doskonałego i mocnego brzmienia basu.

Nagrywanie bezpośrednie

Pewnie słyszeliście o nagrywaniu bezpośrednim lub przy użyciu DI-boxów. Jeśli wasz bas ma aktywny system przetworników, możecie z powodzeniem podpiąć go bezpośrednio do interfejsu. Jeżeli posiada on bardziej powszechny przetwornik pasywny, potrzebujecie DI-boxa. Są to zwykle zwykle transformatory liniowe, przetwarzające sygnał liniowy niskiego poziomu na sygnał poziomu mikrofonowego, którego wymaga interfejs.

Nagrywanie bezpośrednie ma swoje duże zalety: uzyskujecie czysty, nieskażony dźwięk, którym można łatwo manipulować za pomocą cyfrowej edycji i który łatwo nadaje się do kompresji i korekcji. Uzyskacie realistyczne brzmienie, a jeśli jakość zarówno instrumentu, jak i grającego są na wysokim poziomie, nie ma się zupełnie czym martwić.

Nagrywanie z mikrofonem

Pomimo, że nagrywanie DI jest z wielu powodów dobrym sposobem, wielu muzyków i inżynierów preferuje zamiast niego dobre brzmienie wzmacniaczowe. Mogę polecić AKG D112 (199 dolarów) lub Sennheiser E602 (179 dolarów), ale jeśli mikrofon ma naprawdę solidne niskie pasma przenoszenia, wszystko jest w porządku. Postępujcie według tych samych zasad przy mikrofonowaniu wzmacniacza gitarowego: bliżej centrum głośników daje wyższe tony, dalsze ustawienie - więcej "dołów". Używając wzmacniacza raczej nie będziecie musieli korzystać z kompresji, ponieważ głośniki same zapewniają naturalną kompresję sygnału.

Kompresowanie, korekcja i miksowanie

Mówiliśmy już o tym wcześniej - kompresja służy określonym celom a gitara basowa jest doskonałym przykładem, dlaczego kompresja jest doskonałym pomysłem. Gitara basowa to bardzo dynamiczny instrument i istnieje wiele technik, które mogą spowodować, że niekóre dźwięki "wyjdą przed miks" - wystarczy spojrzeć jak to się ma w przypadku dobrych gitarzystów funkowych!! Dodajcie nieco kompresji a przekonacie się, że nawet najdoskonalszy basista będzie brzmiał lepiej i "przyjaźniej" w miksie.

Korektor to sprawa subiektywna; wielu inżynierów, ze mną włącznie, stara się, aby gitara basowa jako jedyny element poruszała się (ale nie koniecznie dominował) w obszarach przed 80hz. Powód jest prosty: zwykle "czuje się" te najniższe częstotliwości i to one "napędzają" cały utwór... i teraz zależy: czy chcecie, aby ten element był statyczny (stopa) czy dynamiczny (bas)? Bas ma w sobie muzykalność, tymczasem stopa nie.

Powodzenia! Pamiętajcie, każda sytuacja jest inna; te wskazówki to tylko punkt wyjściowy Waszego projektu!

Nie trzeba nawet mówić, że linia basowa grana przez gitarę jest niesłychanie ważna w każdym stylu muzycznym. Razem z bębnem basowym daje solidną podstawę i tło utworom, oraz, co ważne, zapewnia nie tylko wypełnienie niskich częstotliwości, ale także pomaga utrzymać rytmiczną całość kompozycji. Tak więc gitara basowa musi być nagrywana ostrożnie, zachowując przejrzystość, ale jednocześnie korzystając z całego potencjału mocy niskich częstotliwości…

Instrument

Przy nagrywaniu gitary basowej, jak przy każdym innym instrumencie, przede wszystkim przydatny jest porządny dźwięk źródłowy, ważny jest tak instrument, jak i grający. Dobra gitara powinna posiadać pełny dół, ale być wyraźna również zakresach środka i góry. Powinna również być dobrze wyregulowana, tak aby struny nie obijały się o progi, produkując przy tym nieprzyjemne brzęczenie. Równie ważne jest dobre ustawienie menzury, aby gitara stroiła we wszystkich pozycjach. Wybór strun może okazać się ważny - struny z oplotem płaskim lub okrągłym mają swoje unikalne brzmienia, ale zakładanie nowiutkich, błyszczących strun nie jest tak ważne, dopóki stare trzymają strój i zapewniają pożądane brzmienie. Pozostałe aspekty brzmienia gitary zależą od ustawień głośności i tonu w instrumencie, oraz użycia kostki lub palców przez grającego.

Gitary basowe są projektowane z myślą o podłączaniu ich do wzmacniaczy, więc indywidualne brzmienie danego basisty może być również efektem połączenia konkretnego wzmacniacza i głośnika. W takim wypadku użycie mikrofonu przy wzmacniaczu może być najlepszym sposobem nagrania basu. Aczkolwiek, instrument ten może brzmieć równie świetnie gdy jest nagrywany za pomocą DI-BOXa (lub za pomocą bezpośredniego podpięcia instrumentu do toru nagraniowego). Dość popularnym postępowaniem w studio jest nagrywanie sygnałów z DI-BOXa i ze wzmacniacza na osobne ścieżki. Takie asekuranckie podejście do nagrywania pozwala na elastyczność miksowania, gdzie można użyć pojedynczych ścieżek lub ich połączenia - dźwięk z DI-BOXa bywa bezcenny, potrafi dodać dużo przejrzystości i jasności dźwiękowi z pieca nagrywanego mikrofonem.

Nagrywanie bezpośrednie (DI-BOX)

Jest całkiem możliwe, że dźwięk samego DI-BOXa będzie wystarczający przy niektórych nagraniach. Jedną wielką zaletą korzystania wyłącznie z tego rozwiązania w małym studio jest to, że nie ma połączenia wzmacniacza basowego z perkusją czy innymi instrumentami granymi na żywo, dzięki czemu dźwięk basu nie będzie rejestrowany przez pozostałe mikrofony.

Kompresja jest dość istotnym aspektem nagrywania basu przez DI-BOX, gdyż umożliwia uzyskanie płynnego, stabilnego dźwięku, który jednocześnie będzie energetyczny. Współczynnik 3 do 1, z opóźnieniem dźwięku to dobry początek, ale można go zwiększyć, jeśli chcemy dodać utworowi ‘kopa’. Czas ataku może być ustawiony aby najlepiej dopasować go do instrumentu - im wolniejszy atak, tym więcej ubocznych dźwięków przedostaje się na pierwszy plan. Automatyczne ustawienia ataku i wyzwolenia dźwięku (release), które znaleźć można w niektórych kompresorach, mogą spisywać się równie dobrze, ponieważ płynnie dostosowują się do zmian dynamiki. Zbyt wielka kompresja może stłumić czystość dźwięku, więc lepiej nie ustawiać zbyt wiele w czasie nagrywania - w razie potrzeby zawsze można dodać więcej w fazie miksowania. Ustawianie ciężkiego, niskiego brzmienia za pomocą equalizera również nie jest konieczne, pod warunkiem że nagrywamy dobrej klasy instrument, chociaż niewielkie wzmocnienie lub obcinanie jest dozwolone, jeśli uznamy je za potrzebne - wzmocnienie sygnału w okolicach 80 Hz doda bardzo przyjemnego dołu.

Dla niektórych, dźwięk samego DI-BOX może wydawać się zbyt czysty i, nie mówiąc o sytuacji w której jednocześnie używa się mikrofonu do nagrania wzmacniacza, mogą oni chcieć dokonać zmian w nagranym dźwięku za pomocą wtyczek dźwiękowych. Wtyczka symulująca brzmienie wzmacniaczy firmy IK Multimedia - Ampeg SVX - jest zaprojektowana specjalnie do użycia z gitarami basowymi, i modeluje dźwięk Ampeg-a SVT, wzmacniacza basowego wybieranego przez wielu zawodowców. Jako alternatywa, albo dodatek, do używania DI BOXa w celu zebrania dźwięku bezpośrednio z instrumentu, istnieje też możliwość użycia wyjścia liniowego z jakiegokolwiek używanego danej chwili wzmacniacza - takie rozwiązanie powinno pomóc w uchwyceniu brzmienia wzmacniacza, i może zostać wykorzystane samodzielnie, lub jako dodatek do innych brzmień, mikrofonowych czy DI-BOXowych.

Nagrywanie wzmacniacza przez mikrofon

Jest wiele sposobów nagłaśniania i nagrywania wzmacniaczy za pomocą mikrofonów. Można użyć pojedynczego mikrofonu oddalonego nieco od wzmacniacza aby nagrać dane brzmienie, lub zastosować kilka mikrofonów i połączyć różne brzmienia. Metodą, która jest stosowana najczęściej przy korzystaniu z dwóch mikrofonów, jest ustawienie mikrofonu dynamicznego blisko głośnika, oraz wielkomembranowego mikrofonu pojemnościowego nieco dalej, w odległości około 1 - 1.5 metra. Sygnały z obu mikrofonów można dowolnie łączyć w celu uzyskania optymalnego brzmienia - mikrofon dynamiczny zapewni twardszy dźwięk ataku, podczas gdy drugi wychwyci pełniejszy, uformowany dźwięk z większą ilością dołu. Mikrofon przy głośniku musi wytrzymać duże natężenie głosu połączone z niskimi częstotliwościami, dobrym wyborem są Electrovoice RE20 lub Sennheiser 421.

Ustawienie mikrofonu w stosunku do promienia głośnika również warto wziąć pod uwagę, nagłośnienie środkowej część głośnika daje dźwięk o wiele jaśniejszy niż jego brzegu. Tak samo jak w wypadku używania DI-BOXa, w razie potrzeby, podczas nagrywania dodać można kompresor, co nie jest konieczne, gdyż wzmacniacz naturalnie zapewni własną kompresję. Ustawienia tonu wzmacniacza powinny być tak wykonane, aby otrzymać pożądany dźwięk w pomieszczeniu w którym nagrywamy, jeszcze przed rozważaniem doboru mikrofonu oraz przed dokładnym ustawieniem głośności nagrywania, co pomoże uzyskać pełny, mocny dźwięk, bez brzęczeń, szumów i rezonansów.

Skupiliśmy się na bardziej tradycyjnych metodach nagrywania basu, z których korzysta się już od lat, ale jest też możliwość nagrywania przez procesor z symulacją wzmacniaczy, taki jak Line 6Bass POD. Takie rozwiązanie może znacznie uprościć cały proces - wybieramy tylko odpowiedni preset i jazda.